Sürdürülebilir kalkınma; bugünün gereksinimlerinin gelecek kuşakların gereksinimlerinin karşılama yeteneğinden ödün verilmeden karşılanmasını sağlayan kalkınma ilkeleridir.
Dünyada Sürdürülebilirlik Tarihi
Sürdürülebilirlik kavramı, modern çevresel, sosyal ve ekonomik dengeyi sağlama çabalarının merkezinde yer alır. Sürdürülebilirlik tarihçesi, 20. yüzyılın ikinci yarısında çevresel sorunların artmasıyla daha fazla önem kazandı. 1962’de Rachel Carson’ın “Silent Spring” adlı kitabı, çevre hareketinin başlamasında önemli bir rol oynadı. 1972’de Birleşmiş Milletler, Stockholm’de düzenlediği Çevre Konferansı ile küresel çevre sorunlarına dikkat çekti. 1987’de Brundtland Raporu, sürdürülebilir kalkınmayı tanımlayarak ekonomik büyüme ve çevre koruma arasındaki dengeyi vurguladı. 1992’de Rio de Janeiro’da yapılan Dünya Zirvesi, küresel çevre politikalarının oluşturulmasında bir dönüm noktası oldu. 2015 yılında Birleşmiş Milletler, 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi’ni (SKH) belirleyerek, 2030 yılına kadar sürdürülebilir bir dünya için yol haritası sundu. Bu tarihsel süreç, sürdürülebilirliğin önemini ve gelecekteki yaşam kalitesini artırmadaki rolünü ortaya koymaktadır. Görüldüğü üzere dünyada sürdürülebilirlik tarihi eski bir zamana dayanmakta olup günümüzde hem kişiler hem de kurumlar için önemli bir konu olmaya devam etmektedir.
Sürdürülebilir Kalkınmanın Hedefleri Nelerdir?
Birleşmiş Milletler tarafından belirlenen Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri hem insanlar hem de toplumsal yaşam için oldukça önemli bir yere sahiptir. Sürdürülebilir kalkınma planları çerçevesini belirleyen bu hedefler ise şu şekildedir:
- Her türden yoksulluğu sona erdirmek.
- Açlığı sona erdirmek, gıda güvenliğini sağlamak ve sürdürülebilir tarımı desteklemek.
- Her yaşta sağlıklı yaşamı güvence altına almak ve refahı teşvik etmek.
- Herkes için kapsayıcı ve eşitlikçi ve kaliteli eğitim sağlamak ve yaşam boyu öğrenme fırsatlarını desteklemek.
- Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak ve tüm kadınlar ile kız çocuklarını güçlendirmek.
- Herkes için suya ve hijyen hizmetlerine erişimi sağlamak.
- Herkes için uygun fiyatlı, güvenilir, sürdürülebilir ve modern enerjiye erişimi sağlamak.
- Herkes için sürdürülebilir ekonomik büyümeyi, tam ve üretken istihdamı ve insana yakışır sürdürülebilir kalkınma temel ilkeleri baz alan işleri teşvik etmek.
- Dayanıklı altyapı inşa etmek, kapsayıcı ve sürdürülebilir sanayileşmeyi desteklemek ve yenilikçiliği teşvik etmek.
- Ülkeler içinde ve arasında eşitsizlikleri azaltmak.
- Şehirleri ve insan yerleşimlerini kapsayıcı, güvenli, dayanıklı ve sürdürülebilir kılmak.
- Sürdürülebilir tüketim ve üretim kalıplarını sağlamak.
- İklim değişikliği ve etkileriyle mücadele etmek.
- Okyanusları, denizleri ve deniz kaynaklarını korumak ve sürdürülebilir şekilde kullanmak.
- Karasal ekosistemleri korumak, restore etmek ve sürdürülebilir kullanımını sağlamak.
- Sürdürülebilir kalkınma için barışçıl ve kapsayıcı toplumlar inşa etmek, herkes için adaleti sağlamak ve her seviyede etkin, hesap verebilir ve kapsayıcı kurumlar oluşturmak.
- Sürdürülebilir kalkınma için uygulama araçlarını güçlendirmek ve küresel ortaklığı canlandırmak.
Sürdürülebilir Kalkınma Neden Önemlidir?
Sürdürülebilir kalkınmanın önemi, gezegenimizin ve toplumlarımızın uzun vadeli sağlığı ve refahı için büyük bir faktördür. Çevresel, ekonomik ve sosyal boyutları dengede tutmayı amaçlayan bu yaklaşım, mevcut nesillerin ihtiyaçlarını karşılarken, gelecek nesillerin de kendi ihtiyaçlarını karşılayabilme kapasitesini korumayı hedefler. Doğal kaynakların tükenmesi, iklim değişikliği, biyolojik çeşitliliğin azalması ve artan sosyal eşitsizlikler, sürdürülebilir kalkınmayı zorunlu kılan başlıca sorunlardır. Sürdürülebilir kalkınma, ekonomik büyümeyi çevre dostu ve adil bir şekilde yönlendirmeyi, toplumsal eşitliği teşvik etmeyi ve çevresel sürdürülebilirliği sağlamayı amaçlar. Bu hedefler, daha sağlıklı yaşam koşulları, iş olanaklarının artırılması, doğal kaynakların korunması ve adil bir toplumun inşası için gereklidir. Sürdürülebilir kalkınma; yalnızca bugünün değil, geleceğin de güvence altına alınmasını sağlar. Bu sayede tüm canlılar için daha yaşanabilir bir dünya yaratır.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve Amaçları Nelerdir?
Sürdürülebilir Kalkınma Türkiye ve Birleşmiş Milletler’in birlikte hareket ederek ulaşmaya çalıştığı, yoksulluktan su sorunlarına, sağlıklı yaşamdan toplumsal cinsiyet eşitliğine kadar pek çok alanda çeşitli hedefleri içermektedir.
Yoksulluğa Son
- Her türden yoksulluğu sona erdirmek.
- Sosyal koruma sistemlerini genişletmek.
- Herkes için ekonomik kaynaklara erişimi artırmak.
Açlığa Son
- Açlığı sona erdirmek ve gıda güvenliğini sağlamak.
- Sürdürülebilir tarımı teşvik etmek.
- Kırsal kalkınmayı desteklemek.
Sağlıklı ve Kaliteli Yaşam
- Bütün yaş grupları için sağlıklı yaşamı güvence altına almak.
- Bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıkları azaltmak.
- Sağlık hizmetlerine erişimi iyileştirmek.
Nitelikli Eğitim
- Kapsayıcı ve eşitlikçi ve kaliteli eğitim sağlamak.
- Yaşam boyu öğrenme fırsatlarını teşvik etmek.
- Eğitimde cinsiyet eşitliğini sağlamak.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği
- Kadınların ve kız çocuklarının güçlendirilmesi.
- Cinsiyete dayalı şiddetin sona erdirilmesi.
- Kadınların ekonomik ve siyasi alanda güçlendirilmesi.
Temiz Su ve Sanitasyon
- Herkes için suya ve hijyen hizmetlerine erişimi sağlamak.
- Su kalitesini iyileştirmek.
- Su kaynaklarını sürdürülebilir yönetmek.
Erişilebilir ve Temiz Enerji
- Uygun fiyatlı, güvenilir, sürdürülebilir ve modern enerjiye erişimi sağlamak.
- Yenilenebilir enerji kullanımını artırmak.
- Enerji verimliliğini artırmak.
İnsana Yakışır İş ve Ekonomik Büyüme
- Sürdürülebilir ekonomik büyümeyi teşvik etmek.
- Herkes için tam ve üretken istihdamı sağlamak.
- İş yerinde eşitliği ve güvenliği artırmak.
Sanayi, Yenilikçilik ve Altyapı
- Dayanıklı altyapı inşa etmek.
- Sürdürülebilir sanayileşmeyi desteklemek.
- Yenilikçiliği teşvik etmek.
Eşitsizliklerin Azaltılması
- Ülkeler içinde ve arasında eşitsizlikleri azaltmak.
- Sosyal, ekonomik ve politik katılımı artırmak.
- Ayrımcılığı sona erdirmek.
Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar
- Kapsayıcı, güvenli, dayanıklı ve sürdürülebilir şehirler inşa etmek.
- Şehirleşmenin çevresel etkilerini azaltmak.
- Herkes için uygun fiyatlı konut ve temel hizmetler sağlamak.
Sorumlu Tüketim ve Üretim
- Sürdürülebilir tüketim ve üretim kalıplarını sağlamak.
- Doğal kaynakların verimli kullanılmasını teşvik etmek.
- Atık üretimini azaltmak.
İklim Eylemi
- İklim değişikliği ve etkileriyle mücadele etmek.
- İklim değişikliğine karşı direnç ve uyumu artırmak.
- Sera gazı emisyonlarını azaltmak.
Sudaki Yaşam
- Okyanusları, denizleri ve deniz kaynaklarını korumak ve sürdürülebilir şekilde kullanmak.
- Deniz kirliliğini azaltmak.
- Deniz ekosistemlerini korumak ve restore etmek.
Karasal Yaşam
- Karasal ekosistemleri korumak, restore etmek ve sürdürülebilir kullanımını sağlamak.
- Ormansızlaşmayı durdurmak ve biyolojik çeşitliliği korumak.
- Toprak ve su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimini sağlamak.
Barış, Adalet ve Güçlü Kurumlar
- Barışçıl ve kapsayıcı toplumlar inşa etmek.
- Herkes için adaleti sağlamak.
- Etkin, hesap verebilir ve kapsayıcı kurumlar oluşturmak.
Amaçlar için Ortaklıklar
- Sürdürülebilir kalkınma için küresel ortaklıkları canlandırmak.
- Finansal kaynakları artırmak.
- Teknoloji ve inovasyon transferini desteklemek.
AKİŞ GYO Sürdürülebilir Kalkınma İdealleri
Akiş GYO; dijitalleşme, bilgi güvenliği ve iklim mücadelesi başta olmak üzere farklı alanlarda yürüttüğü projelere sürdürülebilir kalkınma amaçları ve buna bağlı olarak sürdürülebilir kalkınma örneklerini entegre etmektedir. İklim değişikliği ile mücadele, iş sağlığı ve güvenliği, toplumsal gelişime katkı konularında yapılan çalışmaların her birinde sürdürülebilirliği baz alan yöntem ve süreçleri ile sürdürülebilirlik performansını en üst düzeye taşımayı amaç bilen Akiş GYO, aynı zamanda atık yönetimi ve geri dönüşüm konusunda da titiz bir çalışma yürütmektedir. Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm konusu hakkında detaylı bilgi için “Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm Nedir?” içeriğini inceleyebilirsiniz.